Atrakcje turystyczne

written by Marcin Konieczny | 28 czerwca 2021

Ratusz

Wzniesiony w 1835 r. w stylu klasycystycznym wg kosztorysu Schradela, pod nadzorem Sadowicza i Krzyżankiewicza. Murowany, dwutraktowy, z podłużnym środkowym korytarzem, trzykondygnacyjny, nakryty dachem naczółkowym, z pierwotną fasadą od południa, urozmaiconą środkowym pseudoryzalitem z trójkątnym tympanonem. Już od końca l. 30. XIX w. częściowo na I i II piętrze mieścił się sąd, a w l. 70. XIX w. na parterze był areszt i siedziba policji z osobnym wejściem od zachodu. W 1905–1906 r. przebudowano schody wewnętrzne, a między 1906–1912 r. wzniesiono piętrowy, neoklasycystyczny aneks wschodni wg projektu „A. Peysera & Co. Baugeschäft”. W 1912 r. w ratuszu były „biura zarządu miejskiego, policyjne, kasa miejska, filia banku i sąd okręgowy”, a na poddaszu mieszkanie woźnego. W 1937–1938 r. budynek remontowany, a w czasie II wojny rozbudowany o podpiwniczenie pd. Po 1945 r. zlikwidowano otwór wejściowy od zachodu, a w 2004 r. wyremontowano wnętrza. Ratusz od 1968 r. w rejestrze zabytków.

Kościół rzymskokatolicki pw. św. Floriana

Kościół kilkufazowy. Murowana, gotycka część wschodnia (pierwotna kaplica) sprzed 1444 r. i zapewne nadbudowana w 1635 r.; murowana zakrystia z 2 poł. XVI w., a drewniana siedemnastowieczna nawa po zniszczeniu w 1745 r. odbudowana staraniem ks. Ludwika Pełki. Kościół remontowany w l. 20. i 60./70. XIX w., oraz 1954–1958 r. (wraz z powiększeniem kruchty południowej i zachodniej); od 1925 r. – parafialny, a w 1933 r. wpisany do rejestru zabytków. We wnętrzu 3 ołtarze: główny – barokowy, z 1 ćw. XVIII w., m.in. z gotycką piętnastowieczną figurą Matki Boskiej z Dzieciątkiem, barokowymi obrazami: św. Gabriela Archanioła (aut. Jana Wróblewskiego z 1707 r.), św. Michała Archanioła oraz św. Floriana. Ołtarze boczne przebudowane w XIX w., z cennymi rzeźbami, m.in. wczesnobarokową – św. Leonarda (1 ćw. XVII w.), późnogotycką – św. Floriana? (1 ćw. XVI w.) i wczesnobarokową – św. Jadwigi Śląskiej (1 ćw. XVII w.). W otoczeniu kościoła cmentarz, gdzie zmarłych chowano głównie w l. 1560–1615, 1806–1861 oraz od 1900 r. do teraz.

Kościół parafialny pw. Ścięcia św. Jana Chrzciciela oraz Mur Pamięci

Istnieje co najmniej od XIV w. i do 1806 r. otoczony był cmentarzem grzebalnym. Kościół murowany, orientowany, niegdyś gotycki i odbudowany po pożarze 1606 r. i 1715 r. Częściowo spalony w 1806 r. i odbudowany w l. 1807–1822, eklektyczny, z fragmentami gotyckich ścian. Rozbudowany w 1854 r. o wschodnią zakrystię, a w l. 1873–1878 o neogotycką kaplicę św. Józefa. W 1933 r. wpisany do rejestru zabytków. W l. 50. XX w. na ścianach i sklepieniach naw oraz prezbiterium wykonano sztukaterie o formach rokokowych (aut. Jana Żaka), stiuki kolumn i ołtarza głównego (wyk. Leon Cybiński), a także sklepienie w prezbiterium. Trzy ołtarze barokowo-klasycyzujące, z przekształconymi zwieńczeniami. W kaplicy św. Józefa neogotycki ołtarz z ok. 1898 r., (wyk. warsztat Antoniego Szymańskiego) i neogotycka chrzcielnica . Na fasadzie świątyni dwie tablice z 1925 r. (proj. Władysława Marcinkowskiego) upamiętniające ofiary I wojny, powstania wielkopolskiego oraz wojny polsko-bolszewickiej, a na ścianie północnej – ks. Kazimierza Niesiołowskiego (z 1974 r.) i ks. Jerzego Popiełuszki (z 1999 r.) oraz dwie tablice poświęcone św. Janowi Chrzcicielowi, patronowi Pleszewa od 2003 r. Po stronie południowej kościoła kapliczka-grota Matki Boskiej z Lourdes (z 1930 r.), „Mur pamięci” z 2006 r. oraz pomnik Jana Pawła II.

Kościół rzymskokatolicki pw. Najświętszego Zbawiciela

Kościół  to do 1945 r. zbór ewangelicki św. Jana, wzniesiony w l. 1844–1846 przez firmę George Jonasa z Gutenhoffnung i poświęcony 4 lipca 1848 r. Kościół od 1945 r. filialny, a od 1966 r. (urzędowo od 1978 r.) – parafialny. Orientowany, murowany, o cechach klasycystycznych, z węższym prezbiterium od wschodu i z drewnianymi emporami w nawie (w części przekształconymi na salki katechetyczne w 1967 r.). Fasada z wieżą ujętą wysokimi aneksami, w których od 1967 r. były mieszkania dla księży. W 1977 i 2007 r. zmieniono wystrój architektoniczny wnętrza kościoła, a w l. 1997–1999 i 2001–2002 prowadzono remont świątyni. Po południowej stronie kościoła Dom Katechetyczny z l. 1988–1995 (proj. A. Wojciechowskiego) oraz pastorówka z 2 poł. XIX w., a dalej kostnica z 4 ćw. XIX w. (ob. kaplica) i cmentarz ewangelicki. Na słupkach bramnych stoją dziewiętnastowieczne rzeźby św. Wawrzyńca i św. Jana Nepomucena, które do II wojny znajdowały się w Rynku.

Foto: Parafia Najświętszego Zbawiciela

Cmentarz Ewangelicki

Cmentarz Ewangelicki został usytuowany przy pierwszym ewangelickim kościele w Pleszewie, który został zbudowany w XVIII wieku przez „karczowników”. W związku z budową nowego murowanego kościoła został poszerzony i otoczony żelaznym płotem. Do 23 stycznia 1945 roku cmentarz służył gminie ewangelickiej. Źródła archiwalne mówią, że zostali tu pochowani m.in. proboszczowie pleszewskiej parafii ewangelickiej – pastor Karl Gottfried Strecker (urzędujący w latach 1833-1883) i urzędujący w latach 1905-1931 pastor Oswald Jost (wraz z żoną i matką). Od roku 1945 grzebani tam byli Polacy. W listopadzie 1994 r. została przeprowadzona ekshumacja szczątków żołnierzy niemieckich poległych podczas II wojny światowej. Zwłoki zabrano z mogiły zbiorowej zawierającej szczątki 71 osób i z mogił indywidualnych oznaczonych numerami od 2000 do 2102 (zidentyfikowano 10 osób) i przeniesiono na cmentarz Miłostowo w Poznaniu. Miasto i Gmina Pleszew, która jest właścicielem, przeprowadza rewitalizację terenu cmentarza z zachowaniem jego granic, zabytkowych elementów ogrodzenia, istniejącego drzewostanu, układu alejek cmentarnych, a także nagrobków, grobowców i krzyży nagrobnych zgromadzonych w formie ściany – lapidarium.

Muzeum Regionalne

Budynek to dawny zajazd pocztowy. Wzniesiony około 1820–1830 r., o cechach klasycystycznych, murowany, częściowo podpiwniczony, parterowy, z mieszkalnym poddaszem nakrytym dachem naczółkowym. Od l. 90. XIX w. do 1976 r. własność Szuszczyńskich, którzy prowadzili tu m.in. firmę „Ekspedytor kolejowy, skład drewna i opału” (1925 r.), transport konny „Spedytor”. Obok dawnego zajazdu – wpisanego w 1973 r. do rejestru zabytków – stoi oficyna z pocz. XX w. (niegdyś z mieszkaniem woźnicy i szewca), a dalej dziewiętnastowieczna stajnia-spichlerz, adaptowana w l. 90. XX w. na sklep i mieszkanie. W Muzeum Regionalnym znajduje się stała wystawa archeologiczna „Z pradziejów Pleszewa i okolic” oraz m.in. szczególnie cenna kolekcja malarstwa, rysunków i gwaszy Mariana Bogusza. W 2004 r. na ścianie frontowej umieszczono tablicę upamiętniająca prof. Michała Sobeskiego (proj. Jerzego Szpunta).

Kompleks Kolei Wąskotorowej

Budynek dworca kolei wąskotorowej został wybudowany w 1903 r. W jego sąsiedztwie znajdują się obiekty zaplecza technicznego. Kolejka zapewniała połączenie z Krotoszynem i Broniszewicami, ale obecnie pociągi kursują tylko na 3-kilometrowym odcinku do Kowalewa – do stacji normalnotorowej. Poprzez ułożenie trzeciej szyny linia ta została przystosowana do ruchu wagonów normalnotorowych, co eliminuje uciążliwe przeładunki. Stare zabudowania kolejowe były tłem dla nakręconych tu seriali telewizyjnych: Komediantka i Republika Ostrowska. W 2014 r. grunty obejmujące teren dworca kolejowego przeszły na własność Miasta i Gminy Pleszew. W 2018 r. w byłym budynku stacji kolejowej Pleszew Miasto otwarto nową siedzibę biblioteki. Po niej przyszedł czas na renowację niszczejącej parowozowni. Obiekt przystosowano na potrzeby domu kultury z zachowaniem pierwotnego stylu architektonicznego. Dom kultury i biblioteka tworzą kompleks, który oferuje nie tylko atrakcje kierowane do osób dorosłych, ale również szereg zajęć dla dzieci i młodzieży. Całości dopełniają jedyne w Polsce regularne i całoroczne kursy kolei wąskotorowej, a w okresie letnim przejazdy turystyczne otwartymi wagonami.

Muzeum Rzemiosła – Kuźnia Zawodów

Muzeum mieści się w danym budynku Kuźni, który został wybudowany w 1915 roku. W ostatnich latach obiekt został gruntownie odrestaurowany i zaadoptowany do dzisiejszej funkcji. Muzeum prezentuje narzędzia, elementy wystroju, zdjęcia i dokumenty związane z rzemiosłem, szczególnie tym wykonywanym na Ziemi Pleszewskiej, wpisanym w wielkopolską tradycję i historię. Odnajdziemy tu artefakty związane z: kowalstwem, kotlarstwem, ślusarstwem, plecionkarstwem, bednarstwem, szewstwem, rymarstwem, siodlarstwem, stolarstwem, odlewnictwem, fryzjerstwem, restauratorstwem, krawiectwem, garncarstwem, fotografią i szklarstwem. Wszystko zaaranżowane jest w formie małych warsztatów charakterystycznych dla dane profesji.

Tekst i foto: Muzeum Rzemiosła

Muzeum Piekarstwa

Muzeum zostało stworzone z potrzeby serca, by uchronić od zapomnienia dokonania przodków. W atmosferę Muzeum Piekarstwa wprowadza przybyszy zapach świeżo pieczonych bułek. Motto „Bądź dobry jak chleb” zawieszone nad starą reklamą dawnej cukierni wita zwiedzających. Muzeum uczy, jak powstaje chleb oraz jak go szanować. Muzeum stale gromadzi eksponaty. Są stare sprzęty używane kiedyś w piekarstwie od żarna do mielenia zboża, do trzech różnych pieców do wypieku chleba i wyrobów cukierniczych. Zobaczyć można także dokumenty cechowe, najstarsze z 1784 r., dawne protokolarze i inne dokumenty. Zwiedzający „od kuchni” poznają zawód piekarza!

Tekst i foto: Muzeum Piekarstwa

Muzeum Zakonne Sióstr Służebniczek

Muzeum powstało, gdy po kapitalnym remoncie w 2003 roku eksponaty, takie jak prace hafciarskie, narzędzia i dokumenty Szkoły Gospodarczej prowadzonej przez Zgromadzenie od początków jej istnienia tzn. od 1923 roku, które wcześniej wystawiano w dwóch pokoikach, zostały przeniesione do przeznaczonego na ten cel budynku. Motywem stałych ekspozycji było pragnienie ocalenia pozostałego wielkiego dziedzictwa ZGROMADZENIA SIÓSTR SŁUŻEBNICZEK MARYI. Różnorodne, często już tylko szczątkowo zachowane zbiory podzielono na dwa główne działy: MODLITWA I PRACA. Stopniowo wyeksponowano rozmaite przedmioty w miarę ich pozyskiwania, odkrycia i odszukania według tego prostego klucza. Dzięki pracy Muzeum dokonano kilku odkryć: zapomnianą postać prof. Wincentego Stroki, stary krzyż jubileuszowy z Borku, dwa dziewiętnastowieczne konfesjonały, zabytkowe skrzynie, starodruki, instrumenty muzyczne.

Park Leśny „Planty”

Pleszewskie Planty mają około 120 lat. Początki parku sięgają lat 1903-1904, kiedy to postanowiono nowe pompy miejskie otoczyć drzewami. W otoczeniu pomp miejskich na 3,30 ha ziemi utworzono park, wytyczając 9 regularnych kwater, podzielonych ścieżkami. Później park powiększono o łąkę ze starymi topolami przy Nerze i trzema stawami rybnymi. Dwa stawy z wysepkami wykopano dopiero w 1919 roku.
Obecnie Planty są chętnie uczęszczane przez dzieci, młodzież i dorosłych. Zachowane sa tam elementy tzw. ścieżki zdrowia. Na terenie parku została wytyczona trasa „Leśna Pętla” dla miłośników Nordic Walking.
Tuż przy parku zlokalizowane są nowoczesne obiekty sportowe jak aquapark, stadion, wigwam, w którym można organizować imprezy, a także plac zabaw, kręgielnia, skatepark, Miasteczko Ruchu Drogowego oraz urządzenia do street workoutu. Jest też amfiteatr, w którym często odbywają się koncerty oraz festiwale jak np. znany w Polsce i za granicą Red Smoke Festiwal.